Nhà 3 gian là biểu tượng văn hóa lâu đời của người Việt, phản ánh nét đặc trưng trong phong cách kiến trúc truyền thống. Cùng khám phá những xu hướng mới trong kiến trúc nhà 3 gian hiện nay, vừa giữ được vẻ đẹp truyền thống mà vẫn phù hợp với lối sống hiện đại.
Giới thiệu về kiến trúc nhà 3 gian
Nhà 3 gian là kiểu kiến trúc phổ biến ở nhiều vùng nông thôn Việt Nam, đặc biệt là khu vực đồng bằng Bắc Bộ. Kiến trúc nhà 3 gian mang tính biểu tượng sâu sắc, thể hiện sự gắn bó với thiên nhiên, sự giản dị và ấm cúng của gia đình Việt.
Với nhiều gia chủ, ngôi nhà 3 gian không chỉ là nơi ở mà còn là không gian lưu giữ những giá trị tinh thần, là nơi tổ chức các nghi lễ gia đình như cúng tổ tiên, giỗ chạp. Những buổi lễ này không chỉ mang ý nghĩa tín ngưỡng mà còn giúp các thế hệ trong gia đình kết nối, gắn bó và truyền đạt những giá trị truyền thống.
Cấu trúc đặc trưng của nhà 3 gian truyền thống
Kiến trúc nhà 3 gian được xây dựng theo bố cục ba gian rõ ràng, mỗi gian mang một chức năng riêng biệt.
Kiến trúc phần mái nhà 3 gian cổ truyền
Phần mái của nhà 3 gian thường được lợp bằng ngói hoặc lá cọ, mang đến vẻ đẹp truyền thống và mộc mạc. Kiểu mái dốc giúp thoát nước mưa nhanh chóng, phù hợp với khí hậu nhiệt đới của Việt Nam. Đặc biệt, mái nhà 3 gian có độ cong vừa phải, không quá cao nhưng vẫn đủ để mang lại sự bề thế, vững chãi, đồng thời tạo hiệu ứng thoáng khí cho ngôi nhà.
Kiến trúc hiên nhà gỗ 3 gian
Hiên nhà 3 gian đóng vai trò như khoảng không gian đệm giữa trong và ngoài nhà, vừa tạo sự thoáng đãng, vừa giúp đón gió và ánh sáng tự nhiên. Hiên thường được lát gạch đỏ, bố trí thêm chậu cây cảnh để tăng tính thẩm mỹ và gần gũi với thiên nhiên. Với sự kết hợp hài hòa giữa hiên nhà và các cột gỗ, kiến trúc nhà 3 gian này tạo nên vẻ đẹp mộc mạc, bình dị nhưng vô cùng ấm cúng.
Hệ thống khung cột
Hệ thống khung cột của nhà 3 gian là yếu tố cốt lõi tạo nên sự vững chắc và bền bỉ cho ngôi nhà. Tổng số lượng cột thường sử dụng cho kiểu nhà này thường là 12 cột (nhà quy mô nhỏ), 18 cột (nhà quy mô vừa phải) và 22 cột (nhà gỗ 3 gian đủ cột).
Các cột thường được làm từ gỗ quý như lim, xoan, có độ bền cao, giúp ngôi nhà tồn tại qua nhiều thế hệ. Đặc biệt, các mối nối của cột được thi công chắc chắn, không sử dụng đinh mà chủ yếu dùng mộng gỗ, thể hiện tài nghệ của các nghệ nhân và tạo nên sự chắc chắn, bền vững.
Xu hướng kiến trúc nhà 3 gian hiện nay
Trong bối cảnh hiện nay, kiến trúc nhà 3 gian vẫn giữ được sức hấp dẫn riêng nhờ tính bền vững, giá trị văn hóa và sự gần gũi với thiên nhiên. Dưới đây là một số xu hướng phổ biến trong thiết kế và xây dựng nhà 3 gian hiện nay.
Mở rộng diện tích nhà
Một trong những xu hướng dễ nhận thấy nhất là việc mở rộng diện tích ngôi nhà 3 gian để đáp ứng nhu cầu sinh hoạt và không gian cho các thành viên trong gia đình. Thay vì giữ nguyên cấu trúc truyền thống với 3 gian cố định, nhiều gia chủ lựa chọn mở rộng thêm các phòng hoặc gian phụ để có thêm không gian sinh hoạt, nhà bếp và nhà vệ sinh trong cùng một tổng thể kiến trúc.
Thay đổi kết cấu bên trong nhà
Cùng với việc mở rộng diện tích, thay đổi kết cấu bên trong cũng là một xu hướng giúp kiến trúc nhà 3 gian trở nên linh hoạt và phù hợp hơn với nhịp sống hiện đại.
Một số gia đình chuyển từ cấu trúc gian bên truyền thống sang bố trí các không gian chức năng mới như phòng ngủ riêng, khu vực làm việc và không gian sinh hoạt chung cho gia đình. Tuy nhiên, phần gian thờ cúng vẫn được giữ nguyên ở gian chính giữa để đảm bảo yếu tố phong thủy và truyền thống của ngôi nhà.
Trang trí nhà 3 gian bằng các hoa văn tinh tế
Để làm nổi bật tính thẩm mỹ của kiến trúc nhà 3 gian, xu hướng sử dụng hoa văn tinh tế trong trang trí ngày càng được ưa chuộng. Những chi tiết chạm khắc thủ công trên cột, kèo, cửa và mái hiên thường được thiết kế theo các mẫu hoa văn truyền thống như tứ linh, tứ quý, hoa sen… nhằm tăng thêm vẻ đẹp cổ điển, thanh nhã.
Đầu tư thiết kế ngoại cảnh
Thiết kế ngoại cảnh cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tạo nên không gian sống thoáng đãng, gần gũi với thiên nhiên cho ngôi nhà 3 gian. Nhiều gia chủ đầu tư thêm khu vườn cây xanh, hồ nước nhỏ hoặc sân vườn trước nhà, mang lại không khí mát lành và tạo cảm giác yên bình cho toàn bộ khuôn viên.
Xem thêm: Khám phá nét độc đáo trong kiến trúc của nhà gỗ 3 gian 4 mái
Kiến trúc nhà 3 gian là một di sản kiến trúc đáng tự hào, không chỉ vì tính bền bỉ mà còn vì khả năng thích ứng với nhu cầu sinh hoạt, văn hóa và khí hậu của người Việt. Dù xã hội hiện đại đã mang đến nhiều thay đổi trong kiến trúc nhà ở, nhà 3 gian vẫn giữ nguyên giá trị văn hóa và là biểu tượng của đời sống gia đình Việt Nam truyền thống.
Thông tin về nhà gỗ Phúc Lộc
Số điện thoại: 0973812666
Nhận tư vấn thiết kế: Th.s kiến trúc sư Nguyễn Huy Khiêm
Xưởng sản xuất: xã Cần Kiệm, huyện Thạch thất, Tp Hà Nội (dưới chân núi chùa Tây Phương)
>Tham khảo thêm video về nhà gỗ truyền thống Bắc Bộ
>Tham khảo thêm những dự án nhà gỗ đẹp