Hệ vì kèo mái ngói là cấu kiện quan trọng đối với toàn bộ công trình nhà gỗ truyền thống, có nhiệm vụ nâng đỡ và định hình ngôi nhà. Vậy tại sao hệ vì kèo lại quan trọng trong kết cấu nhà gỗ? Cùng chúng tôi đi tìm câu trả lời ngay sau đây.
Xem thêm nhà gỗ 3 gian 2 dĩ
Xem thêm: Khám phá nét độc đáo trong kiến trúc của nhà gỗ 3 gian 4 mái
Tìm hiểu hệ vì kèo mái ngói
Hệ vì kèo mái ngói là hệ thống khung chịu lực có nhiệm vụ nâng đỡ toàn bộ phần mái ngói của ngôi nhà. Kết cấu gồm các thanh chịu lực được lắp ghép theo hình tam giác hoặc đa giác tạo nên kết cấu ổn định và chống chịu được tải trọng của mái và gió.
Cấu tạo của hệ vì kèo nhà gỗ gồm các bộ phận sau:
- Hoành: là thanh dầm lớn được đặt nằm ngang trên vì kèo từ hiên tới mái sau của ngôi nhà. Nhiệm vụ của hoành là nâng đỡ mái trên và tải trọng lực từ mèo, rui, ngói. Cấu kiện hoành được lắp đặt song song với mặt đất và đều theo chiều dài của ngôi nhà.
- Rui: là những thanh ngang nhỏ được lắp dọc theo chiều xuôi mái, nằm trên hệ kèo hoặc xà gồ dùng nâng đỡ mái ngói.
- Mè: lớp thanh gỗ nhỏ trong khung mái giúp cho ngói bám chắc và tránh tình trạng xô lệch. Khi thi công mè cần xử lý chống mối mọt, để tránh tình trạng ẩm mốc hay cong vênh sẽ gây dột mái.
- Gạch màn: lớp gạch mỏng ở dưới mẹ có công dụng chống thấm, tạo lớp nền ổn định và chống nóng cho ngôi nhà.
- Ngói ta nung thủ công: loại ngói được lợp hai lớp so le chống dột và giữ chặt phần mái. Hai loại ngói đất nung được sử dụng phổ biến gồm: ngói lợp dưới và lợp trên.
Phân loại hệ vì kèo mái ngói theo vật liệu và hình dáng gồm các loại sau:
Theo vật liệu:
- Gỗ: Vật liệu gỗ làm vì kèo thường dùng trong kiến trúc cổ truyền hoặc đền, chùa.
- Thép hộp nhẹ: Được sử dụng trong những công trình kiến trúc có phong cách hiện đại, với ưu điểm tiết kiệm chi phí và thuận tiện khi thi công.
- Bê tông cốt thép: Vật liệu dùng trong nhà lớn có đặc điểm mái dốc giả hoặc mái bê tông được dán ngói.
Theo hình dáng:
- Vì kèo tam giác cân được sử dụng phổ biến nhất.
- Vì kèo tam giác lệch có mái lệch.
- Vì kèo giàn không gian được sử dụng trong kiến trúc nhà có quy mô lớn và kết cấu phức tạp.
Vì sao hệ vì kèo mái ngói quan trọng?
Hệ vì kèo mái ngói là cấu kiện quan trọng trong kết cấu nhà gỗ với những lý do sau:
Chịu lực phần mái nhà
Mái ngói nhà gỗ thường có trọng lượng lớn, đặc biệt là mái lợp ngói đất nung trong kiến trúc nhà truyền thống. Lắp đặt hệ vì kèo giúp chịu lực chính và phân tán tải trọng đều xuống tường hoặc cột, đảm bảo kết cấu bền vững, tránh sụp đổ hoặc lún nứt.
Định hình kiểu dáng và độ dốc mái
Hệ vì kèo mái ngói còn có vai trò định hình dạng mái nhà về độ dốc, mái vòm, mái chồng diêm… Cùng với công dụng định hình độ dốc của ngôi nhà phù hợp để chống thấm dột và thoát nước tốt. Khi ngôi nhà có độ dốc đúng kỹ thuật còn giúp cho mái ngói bám chắc và tránh ảnh hưởng khi có mưa gió tác động.
Liên kết các cấu kiện nhà gỗ
Hệ vì kèo được liên kết chắc chắn bằng rui, hoài, mè, gạch màn… giúp mái nhà ổn định, đặc biệt là khi có gió mạnh. Đối với những khu vực thường xuyên chịu tác động của gió bão, ngôi nhà có vì kèo sẽ đảm bảo độ chắc và bảo vệ phần mái.
Thể hiện tính thẩm mỹ cho ngôi nhà
Đối với các công trình nhà gỗ cổ truyền, đình chùa, nhà từ đường… hệ vì kèo mái ngói được thi công lộ ra ngoài, mang tới tính thẩm mỹ về kiến trúc và không gian thông thoáng. Một số công trình nhà gỗ có vì kèo được chạm khắc hoa văn đẹp tinh xảo tạo điểm nhấn cho ngôi nhà.
Lưu ý khi thi công hệ vì kèo mái ngói
Dưới đây là những lưu ý khi thi công hệ vì kèo mái ngói quý vị có thể tham khảo:
Chọn loại gỗ phù hợp: Chọn loại gỗ phù hợp: Chọn chất liệu gỗ phù hợp là yếu tố quan trọng và ảnh hưởng đến độ bền, ổn định kết cấu và tính thẩm mỹ của công trình. Gia chủ nên chọn loại gỗ có độ bền cao, ít cong vênh, khả năng chịu lực tốt và dễ dàng thi công, chạm khắc. Các loại gỗ được ưa chuộng làm vì kèo gồm: gỗ lim, gỗ sến, táu, gỗ xoan đào, gỗ thông…
Gia công đúng kỹ thuật: Khi thi công vì kèo cần thực hiện theo đúng kỹ thuật để đảm bảo tính thẩm mỹ, cũng như độ bền. Đặt vì kèo thẳng hàng, khoảng cách đều nhau và kiểm tra độ cao chuẩn trước khi lợp. Đảm bảo độ dốc mái phù hợp, đối với loại ngói đất nung dốc khoảng 30 để thoát nước tốt.
Lắp đặt cân đối, đúng tỷ lệ: Tính toán chính xác khẩu độ, khoảng cách kèo để chịu được tải trọng ngói và tải trọng gió. Lắp vì kèo có khả năng liên kết chắc chắn giữa các cấu kiện và gia cố các nút nối chống rung lắc.
Với những chia sẻ ở trên sẽ giúp gia chủ hiểu rõ hơn về hệ vì kèo mái ngói và có sự lựa chọn phù hợp cho ngôi nhà của mình. Quý vị cần tư vấn làm nhà gỗ kẻ truyền giá trọn gói, vui lòng liên hệ Nhà Gỗ Phúc Lộc theo số hotline 0973 812 666 để được giải đáp tận tình nhất.
Thông tin về nhà gỗ Phúc Lộc
Số điện thoại: 0973812666
Nhận tư vấn thiết kế: Th.s kiến trúc sư Nguyễn Huy Khiêm
Xưởng sản xuất: xã Hạ Bằng, Tp Hà Nội (dưới chân núi chùa Tây Phương)
>Tham khảo thêm video về nhà gỗ truyền thống Bắc Bộ
>Tham khảo thêm những dự án nhà gỗ đẹp